Waarom adoptie digitale tools nu wél werkt: analyse via 5 gedragsbrillen

Als het over de adoptie van digitale tools gaat, heeft de coronacrisis zo zijn voordelen. Bijna iedereen heeft in deze tijd in sneltreinvaart leren werken met nieuw online gereedschap. Ik word persoonlijk helemaal blij van het uitproberen van nieuwe digitale tools, maar ik weet dat velen van jullie daar anders over denken. En toch doet nu bijna iedereen het. Wat is nu anders waardoor de verandering makkelijker gaat? Interessant om dit eens vanuit de gedragsbrillen te bekijken.

De gedragsbrillen die helpen bij verandering

In onze cursus ‘Veranderencommunicatie bij digitalisering’ gebruiken we de negen gedragsbrillen voor een strategie voor gedragsverandering. Door deze brillen strategisch in te zetten, kies je passende interventies voor een gedragsverandering. Lees vooral ook het blog over de gedragsbrillen als je er nog niet bekend mee bent. Ik zet ze nog even op een rij.

Waarom veranderen zo lastig is

We zijn enorme gewoontedieren. We blijven graag bij de bekende werkwijze als het niet anders hoeft. Ook als deze werkwijze niet altijd het meest efficiënt is. Voor onze hersenen is het lekker overzichtelijk; we hoeven er niet meer bij na te denken. De hele dag e-mails ontvangen en versturen gaat bijna automatisch. Vergaderen ook, bakkie koffie erbij, en we zijn klaar voor de wekelijkse teammeeting. Documenten opslaan en openen doen we al jaren via Windows-verkenner of de Mac-Finder. Waarom zouden we het anders doen?

Door de coronacrisis is veel veranderd. We kunnen niet meer werken zoals we gewend waren. De adoptie van digitale tools is enorm versneld. Hoe komt dit vooral? En welke gedragsbrillen zijn bepalend?

1. Gewoontes doorbreken

Allereerst is de coronacrisis een geforceerde verandering. Doordat we sinds maart ineens allemaal thuiswerken, werken allerlei gewoontes niet meer. We moeten onze manier van werken aanpassen.

2. Fysieke omgeving

Ook onze fysieke omgeving is veranderd, face-to-face-vergaderen kan nu niet, fysiek samenwerken kan nauwelijks en er zijn geen praatjes meer bij de koffieautomaat. We hebben geen keuze en moeten op zoek naar een andere manier. Ook de beschikbaarheid van de technologie zelf is van grote invloed op snelle adoptie. Van alle kanten zijn we geholpen om snel te kunnen starten. De softwarebedrijven hebben volop de drempels verlaagd. Veel software is nu gratis te gebruiken zolang de crisis er is. Dit omzeilt lastige besluitvorming en zorgt ervoor dat iedereen snel kon beginnen.

3. Kennis over de noodzaak

Een derde belangrijkste factor is dat er een duidelijke noodzaak is om te veranderen. We weten waarom het anders moet en zien dus het nut van de verandering. Je wist misschien al langer dat er andere systemen zijn, maar je deed er niks mee. Nu zijn we binnen no-time onze kennis aan het vergroten over andere mogelijkheden. Er is veel informatie-uitwisseling over systemen, instructies zijn makkelijk te vinden en worden volop gedeeld.

4. Positieve houding

Het hebben van de juiste kennis alleen is echter niet voldoende om te veranderen. Ook de houding ten opzichte van nieuw gedrag moet positief zijn. Je moet bereid zijn om ermee aan de slag te gaan, je moet het willen. De coronacrisis zorgt hier ook voor. We willen graag doorwerken en aan de verwachtingen voldoen.

Verder ontvangen we allerlei positieve ervaringen uit onze omgeving over nieuwe systemen. We zijn samen de nieuwe tools aan het ontdekken, delen onze ervaringen en raken geïnspireerd door oplossingen en manieren van werken van anderen. Als je vervolgens zelf ook de eerste positieve ervaring hebt en de voordelen ervaart, groeit je positieve houding en dus de wil om de tools te gebruiken. Positief is ook dat we zelf mogen exploreren. Dat er ruimte is om fouten te maken.

Simpel, leuk voorbeeld, is een blog dat ik deelde over het plaatsen van een persoonlijke achtergrondafbeelding in Teams. Binnen een dag was deze meer dan 1000 keer bekeken op LinkedIn.

5. Sociale druk

Een andere gedragsbril die volop speelt is de sociale druk. De groepsdruk is ook van grote invloed op gedragsverandering. We zitten allemaal in dezelfde situatie. We leren van en met elkaar. En als je nu niet meegaat, dan ben je een van de weinige achterblijvers. Dat vinden we niet fijn, dat past niet bij de aard van ons beestje. We willen toch graag bij de groep horen.

Als het echt moet, kan veel veranderen

Door op deze manier naar de situatie te kijken, wordt hopelijk inzichtelijk wat factoren zijn die mensen echt in beweging brengen. We vinden verandering niet allemaal even prettig. Maar we weten ook: als het echt moet, zijn mensen wel veranderingsbereid. We kunnen in korte tijd veel samen leren, er komt veel creativiteit los en we veranderen ons gedrag.

Hoe nu verder?

En hoe gaat het straks, als we weer terug naar kantoor mogen? Hebben we voldoende doorzettingsvermogen en zijn onze nieuwe gewoontes sterk genoeg om te behouden? We zijn met z’n allen online een stuk vaardiger geworden. Welk gedrag willen en kunnen we volhouden? Blijven we vaker online vergaderen en minder reizen? En wat betekent de anderhalvemeter afstand voor de communicatie op kantoor? Lees hierover ook deze blog: Het anderhalvemeterkantoor, hoe krijg je mensen mee?