5. De verandervisie: kleur bekennen

Mensen komen in beweging als….

Als uit eerdere stappen bekend is wat de context is van de verandering, hoe er over de verandering wordt gesproken, en ook wie de belangrijkste spelers zijn is de basis bekend om te komen tot de echte veranderaanpak. Die veranderaanpak is gebaseerd op een verandervisie: “mensen komen in beweging als….”. Hierbij kan je grofweg onderscheid maken in het dwingen van mensen, projectmatig werken, onderhandelen/polderen, co-creatie, door belonen en straffen, door te leren of door “betekenis” te geven.

Verandervisie: de vijf kleuren

De Caluwé en Vermaak onderscheiden in hun boek Leren Veranderen (1999, 2006) vijf verschillende betekenissen van het begrip veranderen. Deze verandervisies hebben zij gevonden in de veranderkundige praktijk en in de literatuur. Bij elk van de vijf genoemde veranderingen hoort een andere aanpak en gelden andere succesfactoren. De genoemde vijf betekenissen van organisatieverandering zijn aangeduid als vijf kleuren.

Geeldruk staat voor denken in coalities en veranderen als machtsspel. Bij blauwdrukdenken staat de uitkomst van tevoren vast en wordt rationeel gewerkt aan de hand van een stappenplan. Bij rooddrukdenken gaat het vervolgens om de mens die wordt beïnvloed, verleid en gelokt. Veranderen is in rood een ruilexercitie. De kleur groen in groendrukdenken staat voor groeien en ontwikkelen en heeft een sterke associatie met de lerende organisatie. Het witdrukdenken staat ten slotte voor energie losmaken, zelforganisatie en evolutiedenken. Het witdrukdenken is gebaseerd op de chaostheorie en geeft veel ruimte, alles staat open.

Twee nieuwe kleuren: paars en oranje

Onze partner Huib Koeleman miste twee verandervisies in het kleurenpalet; een machts-/crisisstrategie en een ontwikkel-/co-creatiestrategie (naar J. Boonstra). Daarom is hij zo vrij geweest deze twee strategieën als paarse en oranje strategieën toe te voegen, omdat deze iets extra’s toevoegen. We komen hiermee uiteindelijk op zeven veranderstrategieën.

In de praktijk is gebleken dat het onderwerp communicatie bij verandering meer aandacht verdient dan op een website mogelijk is. De kleurentheorie en de bijbehorende communicatieaanpak heeft Huib uitgebreid beschreven in het boek ‘Interne communicatie bij verandering’.

Lees hier ook meer over de veranderkleuren.